De regering van de Amerikaanse president Joe Biden stelt paal en perk aan PFAS in drinkwater. Nutsbedrijven - die pakweg een op de drie Amerikanen bedienen - worden verplicht om de schadelijke 'forever chemicals' uit de waterkraan te halen. De maatregel, de eerste op nationaal niveau, moet ertoe leiden dat ongeveer 100 miljoen mensen minder blootgesteld worden aan PFAS, zegt het Amerikaanse Milieubeschermingsagentschap (EPA).

PFAS danken hun bijnaam van 'forever chemicals' ('eeuwige chemicaliën') aan het feit dat ze bijna niet afbreekbaar zijn zodra ze in het milieu terechtkomen. Ze zijn hittebestendig en waterafstotend. Ze worden gebruikt in de industrie, maar ook in consumentenproducten, zoals de antiaanbaklaag van pannen, en de landbouw. 

In Amerika is de blootstelling vooral hoog in de buurt van productiesites en militaire basissen, waar militairen brandblussen geoefend hebben met blusschuim, schetst het nieuwsmedium Politico. Bijna elke Amerikaan heeft meetbare hoeveelheden PFAS in het bloed en bijna de helft van het leidingwater in het land bevat een of meerdere soorten PFAS, blijkt uit een schatting van de United States Geological Survey (de Geologische Inspectie van de Verenigde Staten, USGS), die onderzoek doet naar onder meer natuurlijke hulpbronnen zoals water en de gezondheid van het milieu.

"Tienduizenden ernstige ziektes terugdringen"

"Deze actie zal duizenden doden vermijden en tienduizenden ernstige ziektes terugdringen", zegt Michael Regan, hoofd van het EPA.  Blootstelling aan PFAS wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op bepaalde kankers, een laag geboortegewicht, een hoog cholesterolgehalte en een negatieve impact op de lever, de schildklier en het immuunsysteem, schrijft The Washington Post. "Het lijdt geen twijfel dat die chemische verbindingen belangrijk zijn geweest voor bepaalde industrieën en bepaalde gebruiken door consumenten", zegt Regan. "Maar het lijdt ook geen twijfel dat velen onder hen schadelijk zijn voor onze gezondheid en het milieu."

Concreet heeft de maatregel betrekking op zes soorten PFAS - PFOA, PFOS, PFNA, PFHxS, PFBS en GenX - en op mengsels van verwante chemische stoffen, schrijft Politico. Een tiental Amerikaanse staten - zoals Maine, Massachusetts, New Jersey en Washington, aldus The Washington Post - heeft al beperkingen ingesteld voor PFAS in drinkwater en kunnen die behouden als ze stikter zijn dan de nationale beperkingen. 

Het EPA schat dat 6 tot 10 procent van de openbare drinkwatersystemen (66.000 in totaal) stappen zullen moeten ondernemen om aan de nieuwe normen te voldoen. De drinkwatersystemen krijgen eerst drie jaar de tijd om hun drinkwater te testen en het publiek te informeren over de waargenomen niveaus van verontreiniging. Daarna hebben ze twee jaar de tijd om actie te ondernemen, bijvoorbeeld door bijzondere filters te installeren. Vanaf 2029 moeten nutsbedrijven het publiek op de hoogte brengen van een overtreding van de PFAS-normen, binnen 30 dagen nadat het drinkwatersysteem dat ontdekte, voegt The Washington Post toe.

Volgens het EPA zal de drinkwaternorm de nutsbedrijven ongeveer 1,5 miljard dollar per jaar kosten, maar zullen de voordelen voor de volksgezondheid - de vermindering van het aantal gevallen van kanker, hartaanvallen en beroertes - de kosten overtreffen, schrijft The Washington Post. De regering-Biden stelt 1 miljard dollar aan infrastructuurfinanciering ter beschikking om drinkwatersystemen te helpen te testen op PFAS en de chemicaliën te verwijderen, schrijven Politico en Bloomberg. Nog eens 12 miljard dollar gaat naar algemene verbeteringen aan de drinkwaterinfrastructuurt, aldus The Washington Post en Bloomberg.

De Amerikaanse maatregelen zijn "bij de strengste ter wereld, zo niet de strengste", zegt Melanie Benesh van de Environmental Working Group (Milieuwerkgroep, EWG), een non-profit gespecialiseerd in onder meer giftige chemicaliën. De nieuwe regelgeving is "historisch", vertelt Benesh aan het Franse persagentschap AFP. "Het is een grote overwinning voor de volksgezondheid in de Verenigde Staten."