Er komt een algemeen verbod op sigarettenautomaten, behalve in de supermarkten. Dat staat in een wetsontwerp van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit), dat dinsdag in eerste lezing groen licht kreeg in de bevoegde Kamercommissie. Indien de tekst de parlementaire weg aflegt, zullen tabaksautomaten dus moeten verdwijnen uit de horeca.

Het ontwerp is een verdere stap in de strijd tegen tabak. De voorbije jaren werden bijvoorbeeld ook al de regels op tabaksreclame verstrengd. Het doel van de nieuwe stap is enerzijds de beschikbaarheid van tabaksproducten verminderen en anderzijds het verkoopsverbod aan minderjarigen beter handhaven.

De toestellen worden immers vaak op plaatsen gezet die 's nachts of door jongeren worden bezocht. Bovendien blijkt er zich een probleem te stellen met de age coins, die moeten voorkomen dat min-achttienjarigen sigaretten uit een automaat kopen. Een frequente overtreding blijkt volgens het ontwerp dat die age coins voor iedereen binnen handbereik liggen.

Kamerlid Els Van Hoof (CD&V) diende in 2016 al een wetsvoorstel in voor een verbod op tabaksautomaten. Ze is dan ook tevreden dat minister Vandenbroucke dezelfde richting inslaat. Maar in tegenstelling tot haar voorstel bevat het wetsontwerp van de minister wel een uitzondering voor de verkoop via tabaksautomaten in supermarkten. Van Hoof wilde de verkoop liever beperkt zien tot een aantal unieke verkooppunten, zoals kranten- en tabakswinkels.

De achterliggende idee om ze toch in supermarkten te behouden, is dat de tabaksproducten er quasi volledig uit het zicht van de consument gehaald zijn. Bovendien is er een leeftijdscontrole aan de kassa mogelijk en gaat het om een minder impulsieve manier van aankopen. De apparaten daar verbieden, zou er net toe kunnen leiden dat de producten opnieuw zichtbaar zouden worden opgesteld aan de kassa.

Het ontwerp moet nog in tweede lezing groen licht krijgen in de Kamercommissie Gezondheid en nadien nog langs de plenaire Kamer passeren. Eens goedgekeurd treedt het verbod niet onmiddellijk in werking. De sector krijgt nog even de tijd om de toestellen te verwijderen.