In het Antwerpse district Hoboken gaat de loodblootstelling van kinderen rond de site van materiaaltechnologiebedrijf Umicore verder dan de wijk in de onmiddellijke omgeving van de fabriek. Dat heeft een gezondheidsonderzoek uitgewezen. De lood-in-bloedwaarden dalen er wel naarmate de afstand van de Umicore-site toeneemt.

Al sinds 1978 worden bij kinderen van 1 tot 12 jaar in de wijk Moretusburg-Hertogvelden pal naast Umicore de bloedwaarden onderzocht om loodblootstelling na te gaan. De te hoge lood-in-bloedwaarden zijn door de jaren heen (fors) in dalende lijn, maar een paar jaar geleden werd er tijdelijk toch weer een hogere blootstelling vastgesteld.

Omdat ook in de wijken verder van de Umicore-site de ongerustheid groeide, besliste het Antwerpse Provinciaal Instituut voor Hygiëne (PIH) vorig najaar om een ruimer onderzoek te organiseren. De resultaten daarvan zijn nu bekend. Van de 604 uitgenodigde kleuters namen er 291 deel (48,2 procent). De lood-in-bloedwaarden bleken te dalen wanneer de afstand tot de fabriek toenam, en het gemiddelde loodgehalte verschilt sterk tussen kleuters die in de wijk Moretusburg-Hertogvelden wonen en kleuters buiten de wijk: 2,36 µg/dl ten opzichte van 1,74 µg/dl.

Ook andere factoren zoals de locatie van de school van de kinderen en verbouwingswerken in de omgeving dragen bij tot hogere lood-in-bloedwaarden, blijkt uit het onderzoek. Maar het onderzoek bevestigt dus wel dat de loodblootstelling verder gaat dan Moretusburg-Hertogvelden. Vanaf dit najaar zal de perimeter voor de bloedonderzoeken daarom naar een ruimere groep worden uitgebreid. Op individueel niveau worden kinderen met verhoogde waarden persoonlijk opgevolgd, en met scholen wordt nagegaan welke maatregelen daar kunnen worden genomen tegen blootstelling.

In een reactie stelt Umicore tevreden te zijn dat de gemiddelde lood-in-bloedwaarden lager liggen naarmate de kinderen verder van de site wonen. "Daarnaast brengt het onderzoek de hoeveelheid stof in huis en de ouderdom van de woning mee in rekening", zegt Johan Ramharter, directeur van de Umicore-site in Hoboken. "Het onderzoek sterkt ons in onze overtuiging dat het essentieel is om de afstand tussen industrie en de woonkern te vergroten, waarbij we de groene zone als een structurele maatregel zien voor nog lagere lood-in-bloedwaarden."

Die "groene zone" is een 5 hectare groot stuk bos dat Umicore creëert tussen de eigen site en de bewoning errond. Het bedrijf kon een aantal omwonenden overtuigen om hun eigendom te verkopen. Nog dit jaar begint de gefaseerde en gecontroleerde afbraak van de verkochte huizen, aldus Umicore, en de bufferzone zou in 2024 voltooid worden.

Umicore stelt verder al geruime tijd 25 miljoen euro per jaar te besteden aan milderende milieumaatregelen, om de verspreiding van stof op de site en in de buurt te beperken en de uitstoot van de productieprocessen verder te verlagen. "We blijven ons inzetten voor het behalen van de best mogelijke uitkomst", zegt Ramharter.