De klimaatverandering zet de wereldgezondheid onder druk, doordat ze meer en andere ziektes uitlokt. Toekomstige zorgverleners moeten zich daarop voorbereiden. Een netwerk van Europese universiteiten wil de klimaatcrisis integreren in de medische opleidingen. Dat schrijft De Standaard.
Door de klimaatcrisis neemt de werking van antimicrobiële medicijnen af, want bacteriën en virusverspreiders gedijen beter in warme omgevingen. Professionele zorgverleners moeten leren met die evolutie om te gaan., heet het. Vijfentwintig universiteiten hebben daarom een netwerk opgericht, Enche (European Network on Climate and Health Education), dat klimaatverandering en gezondheidsonderwijs op elkaar wil afstemmen.
Op de Wereldgezondheidstop in Berlijn kwam dat Europese netwerk deze week voor het eerst samen. Jan Verbakel, vicedecaan van de faculteit Geneeskunde KU Leuven laat in de krant weten: “We zijn van plan om het thema flink uit te bouwen in de curricula. In Leuven zit het onderwerp al langer in de opleiding, maar de aanpak is te versnipperd en te vrijblijvend. We moeten er op de lange termijn op durven in te zetten, want het is dringend. De Wereldgezondsheidsorganisatie waarschuwt al jaren voor het probleem van antimicrobiële resistentie."
"Zoals iedereen weet, soms helpen antibiotica niet meer bij bacteriële infecties. Bovendien schrijven artsen nog te vaak onnodig antibiotica voor. Daarnaast komen virusverspreiders alsmaar vaker voor, ook in onze streken. Denk aan de tijgermug die het denguevirus met zich mee kan dragen en zo knokkelkoorts verspreidt. Ook virusziekten zoals hiv en leverontstekingen laten zich minder goed behandelen.”
Het verband tussen klimaatproblemen en kanker is al aangetoond. Hittegolven veroorzaken dan weer complicaties bij chronische aandoeningen. Tegelijk veroorzaakt de klimaatcrisis medische ongelijkheid. Mensen in regio's waar de klimaatverandering harder toeslaat, krijgen af te rekenen met meer symptomen en extra complicaties, bijvoorbeeld in gevallen van diabetes. Natuurrampen annex gedwongen vluchten werken dan weer de verspreiding van bacteriën, virussen en ziektes verder in de hand.
Duurzaam doktersbezoek
Nog een bezorgdheid van het universitaire netwerk Enche is de klimaatimpact van de gezondheidszorg zelf. Een vraag voor de zorgverleners van de toekomst is hoe duurzaam een doktersbezoek moet zijn. Professor Verbakel nogmaals in De Standaard: “Bij operaties wordt veel wegwerpmateriaal gebruikt. Bij orthopedische ingrepen zijn de batterijen van een boor bijvoorbeeld niet herbruikbaar. We willen uiteraard geen hygiënische risico's nemen bij onderzoeken en ingrepen, maar het spreekt voor zich dat de geneeskunde aandacht moet hebben voor haar eigen invloed op het klimaat.”
“De zogenoemde 'groene voorschriften' passen in die duurzaamheidsgedachte. Een voorschrift kan net zo goed een halfuur beweging per dag inhouden. Dat is beter voor de patiënt en voor het klimaat. Zulke redeneringen moeten we bij onze studenten versterken.”
